Tutankamon, MÖ 1341’den MÖ 1323 yılları arasında hüküm sürmüş Mısır’ın 18. Hanedanlığından bir firavun. Sadece 9 yıl saltanat süren Tutankamon’un kısa saltanatına ve erken ölümüne rağmen 20. yüzyılın en ünlü tarihsel figürlerinden biri haline gelmesinin nedenini merak ediyor musunuz? Bu şöhreti nasıl kazandı birlikte bakalım…
Tutankamon’un mezarı 1922 yılında, Howard Carter tarafından keşfedildi. Carter, Lord Carnarvon tarafından finanse edilen bir arkeolojik kazı ekibini yönetiyordu. Krallar Vadisi’nde kazılar yaparken, 6. Ramses’in mezarının yakınında bir merdiven keşfettiler. Merdivenleri kazdıklarında, Tutankamon’un mezarının girişine ulaştılar.
Mezarın keşfi, Mısırbilim tarihinde çok önemli bir olaydı.
Tutankamon’un mezarı, Mısır’ın Yeni Krallık döneminden kalma en eksiksiz ve en zengin firavun mezarlarından biri. Mezardan; altın maskeler, heykeller, mücevherler ve oyunlar dahil olmak üzere 5.000’den fazla eser çıkarıldı.
Keşfin gerçekleşmesiyle ilgili kronolojik sıra şu şekilde;
- 1907: Lord Carnarvon, Mısır’da arkeolojik kazılar finanse etmeye başladı.
- 1917: Howard Carter, Carnarvon’un kazı ekibinin başına getirildi.
- 1922: Carter ve ekibi, Krallar Vadisi’nde 6. Ramses’in mezarının yakınında bir merdiven keşfetti.
- 1922 Kasım: Merdivenleri kazdıktan sonra, Tutankamon’un mezarının girişine ulaştılar.
- 1922 Kasım: Mezarın ön odası açıldı ve hazinelerin ilk bakışı ortaya çıktı.
- 1923-1926: Mezarın tüm odaları ve hazineleri detaylı bir şekilde kazıldı ve kataloglandı.
Tutankamon’un mezarının keşfi, Mısır’a ve firavunlara olan ilgiyi yeniden canlandırdı. Bu keşif, Mısır’ın Yeni Krallık dönemi hakkında paha biçilmez bilgiler sağladı ve Tutankamon’u, arkeoloji dünyasının en ünlü figürlerinden biri haline getirdi.
Tutankamon Kimdir?
Tutankamon’un babasının Akhenaton, annesinin ise Kiya olduğuna inanılmaktadır. Tutankamon’un babası Akhenaton, Mısır tarihindeki en tartışmalı firavunlardan biri. Aton adında tek bir tanrıya tapınmayı teşvik eden ve Amarna’da yeni bir başkent inşa eden Akhenaton, Mısır’ın geleneksel dini inançlarını ve siyasi sistemini altüst etmiş. Tutankamon’un annesi Kiya, Akhenaton’un eşlerinden biri. Kiya’nın Tutankamon’un biyolojik annesi olup olmadığı ise hala tartışmalı. Bazı tarihçiler Kiya’nın Tutankamon’un üvey annesi olduğunu ve Nefertiti’nin biyolojik annesi olduğunu savunmakta.
Tahta geçtiğinde, Tutankamon’un adı Tutankhaten’di. Daha sonra Amon’a saygısını göstermek için adını Tutankamon olarak değiştirdi. Tutankamon, babasının ölümünden sonra tahta geçtiğinde 9-10 yaşlarında bir çocuktu. Hükümdarlığı sırasında, Akhenaton’un dini reformlarını tersine çeviren tutankamon, Amon’u yeniden Mısır’ın baş tanrısı olarak kabul etti.
Tutankamon Neler Yaptı?
Tutankamon’un kısa saltanatı hakkında pek fazla şey bilinmemesine rağmen bazı anıtlarda ve tapınaklarda adı geçiyor. İncelemeler sonucunda Tutankamon’un adının, herhangi bir büyük askeri zafer veya inşaat projesi ile ilişkilendirilmediği görülüyor. Yine de, Karnak Tapınağı’nı onarmak ve Aton’a adanmış tapınakları yıkmak için girişimlerde bulunduğu da yine bilinen bilgiler arasında.
Tutankamon, tahta çıktığında Mısır’ın siyasi ve dini durumu oldukça karmaşıktı. Akhenaton’un dini reformları, ülkeyi bölmüş ve geleneksel dinin savunucuları ile Aton’a tapanlar arasında gerginlik yaratmıştı. Tutankamon, saltanatının ilk yıllarında, Akhenaton’un reformlarını tersine çevirmeye ve Mısır’ın eski dinini yeniden kurmaya odaklanmış. Öncelikli olarak Aton’a adanmış tapınakları yıktırmış ve Amon rahiplerinin gücünü ve etkisini yeniden tesis etmiş.
Tutankamon Ne Zaman Nerede Öldü?
Tutankamon’un ölüm tarihi ve sebebi hala bir gizem olmasına rağmen MÖ 1323 yılında, 19 yaşındayken öldüğü tahmin edilmekte. Ölümünün doğal sebeplerden mi yoksa suikast sonucu mu gerçekleştiğine dair kesin bir bilgi maalesef bulunamamış.
2005 yılında yapılan DNA testleri, Tutankamon’un babası Akhenaton ile üvey annesi Nefertiti’nin oğlu olduğunu ve sıtma ve ayak kemiği enfeksiyonu gibi bir dizi sağlık sorunundan muzdarip olduğunu ortaya koymuş. Tutankamon’un ölümüne sebep olan şeyin bu sağlık problemleri olma olasılığı da oldukça yüksek.
Tutankamon Mezarı
Tutankamon, Krallar Vadisi’nde bulunan KV62 numaralı mezara gömüldü. Mezarı, 1922 yılında Howard Carter tarafından keşfedildiğinde, Mısır’ın en eksiksiz ve en zengin firavun mezarlarından biri olarak kabul edildi. Mezardan, altın maskeler, heykeller, mücevherler ve oyunlar dahil olmak üzere 5.000’den fazla eser çıkarıldı.
Tutankamon’un mezarı araştırmacılara, Mısır’ın Yeni Krallık döneminin cenaze törenleri ve inançları hakkında değerli bilgiler de sağlamış. Mezar, dört odadan oluşan nispeten küçük bir mezar. Giriş koridoru, cenaze alayının mezar odasına ulaşmasını sağlayan eğimli bir geçit. İkinci oda, yiyecek ve içecek sunularını depolamaya ayrılmış. Üçüncü oda, Tutankamon’un mumyalanmış bedenini içeren altın lahitleri barındıran bir türbe. Dördüncü oda ise çeşitli mücevherler, mobilyalar, giysiler, oyunlar ve günlük yaşam eşyalarının bulunduğu bir hazine odası.
Mezarın duvarları, Mısır’ın ölüm sonrası yaşamına dair sahnelerle süslenmiş. Bu sahneler, Tutankamon’un ruhunun tanrılarla yolculuğunu ve Osiris’in yargısına hazırlanmasını tasvir etmekte. Eserlerin çoğu, altın, fildişi, değerli taşlar ve ahşaptan yapılmış. Tutankamon’un altın maskesi, firavunun en ünlü eserlerinden biri. Maskenin, firavunun ölümden sonraki yaşamda tanrısal bir varlığa dönüştüğünü simgelediğine inanılıyor.
Tutankamon’un Lanetli Mezarı Hakkındaki Söylemler Neler?
Tutankamon’un mezarının lanetli olduğuna dair bir inanış var. Bu inanış, mezarı keşfeden ve sonrasında bir dizi talihsiz olay yaşayan Howard Carter ve ekibinin hikayesinden kaynaklanıyor. Bu olaylar arasında; Carter’in sekreterinin ani ölümü, Lord Carnarvon’un sivrisinek ısırığından kaynaklanan kan zehirlenmesinden ölmesi ve mezarı ziyaret eden diğer kişilerin başına gelen kazalar yer alıyor.
Ancak, tarihçiler ve bilim insanları bu lanet teorisini genellikle reddediyor. Ekip üyelerinin ölümünü, o dönemin yetersiz sağlık hizmetleri ve kazı alanındaki zorlu çalışma koşulları gibi faktörlere bağlıyorlar. Ayrıca, mezarı keşfeden yüzlerce insanın herhangi bir olumsuzluk yaşamadığı da unutulmamalı.
Tutankamon Hakkındaki Rivayetler Neler?
Tutankamon hakkında birçok rivayet ve efsane var. Bu rivayetlerden bazıları şunlar:
- Tutankamon’un ölümünün, Akhenaton’un dini reformlarını tersine çevirmesine bir tepki olarak gerçekleştiği.
- Tutankamon’un, Akhenaton’un ve Nefertiti’nin tek oğlu olmadığı ve firavunluk tahtına yasa dışı bir şekilde geçtiği.
- Tutankamon’un, mezarında saklanan bir hazineyi korumak için lanet koyduğu.
Tutankamon’un keşfi, Mısır tarihi ve arkeolojisi alanında çığır açan bir olaydı. Mezarından çıkarılan eserler, firavunun hayatı ve Yeni Krallık dönemi hakkında değerli bilgiler sağladı. Tutankamon’un kısa saltanatı ve gizemli ölümü, onu arkeoloji dünyasının en ilgi çekici figürlerinden biri haline getirdi. Lanetli mezar söylentileri ise, Tutankamon’un hikayesine gizem katmaya devam ediyor.
Tutankamon gizemini çözmek için gelecekteki araştırmalar şunlara odaklanabilir:
- Tutankamon’un ölümünün kesin sebebini belirlemek için DNA ve mumya üzerinde daha fazla inceleme yapmak.
- Tutankamon’un saltanatı hakkında daha fazla bilgi edinmek için yeni metinler ve arkeolojik buluntular aramak.
- Tutankamon’un mezarında bulunan eserlerin anlamlarını ve sembollerini daha derinlemesine incelemek.
Tutankamon’un Mısır tarihi ve kültüründeki yeri, gelecekteki araştırmalar ile daha net bir şekilde ortaya konacak. Belki bir gün, firavunun ölümü hakkındaki gizem çözülecek ve hükümdarlığı hakkında daha fazla bilgiye sahip olunacak. Tutankamon’un hikayesi, insanlığın geçmişine ışık tutmaya ve firavunların ihtişamlı dünyasını keşfetmemize imkan tanımaya devam edecek.
