Baharın gelişini müjdeleyen Hıdırellez Bayramımız kutlu olsun… Bütün Türk dünyasının bayramı olan Hıdırellez, kutlamalarının en eğlenceli geçtiği bayramlarımızdan birisi… Peki, Hıdırellez’de neler yapılır biliyor musunuz?
Baharın gelişiyle bolluk ve bereketin artması için Hıdırellez gününde çeşitli dilekler tutulur ve gül ağacına asılır ya da dileklerin tutması için gül ağacını dibine ev, araba şekilleri çizilir. Bu gecede yakabileceğiniz kadar büyük bir ateş yakıp, üzerinden atlarsınız… Peki Hıdırellez ne zaman kutlanıyor? Hıdırellez, 5 mayıs gecesi başlar ve bir sonraki gün ikindi vaktine kadar devam eder.
İnanışa göre Hıdırellez, adını, “Hızır” ve “İlyas” kelimelerinin halk arasındaki telaffuzundan alır. Kış mevsiminin bitip, sıcak yaz günlerinin başladığını müjdeleyen Hıdırellez, doğanın canlanmasının habercisi olarak da görülür ve bu günde, Hızır ve İlyas’ın her türlü dileği yerine getireceği inanışı yaygın olarak kabul görüyor.
Hıdırellez Kutlamaları genellikle yeşillik, ağaçlık alanlarda, su kenarlarında, bir türbe ya da yatırın yanında yapıldığı için bu yerlere “Hıdırlık” da deniliyor. Hızır ve İlyas’ın kavuştuklarında Allah yolunda olmanın ve birlikteliklerinin verdiği sevinçle kuvvet bulduğuna inanılıyor.
İnanışa göre Hıdırellez akşamında evlenme çağına gelen genç kızlara bulaşık yıkattırılmaz; hiçbir yeşil yaprak ve çiçek dalından koparılmaz; bazı bölgelerde Hıdırıllez günü çamaşır yıkanması, ev temizlenmesi ve iş yapılması da uygun bulunmaz. Bunun yanında yaygın olarak yapılan şeylerden birisi ise Hıdrellez gecesinde Hızır’ın bereket vermesi için yiyecek kaplarının, erzak torbalarının, ambarların ve para keselerinin ağızları açık bırakılması geleneğidir.
Hıdırellez gecesi olan 5 mayıs günü, akşam ezanıyla birlikte gül dallarına paralar asılır (eskiden kese içine para dikilip gül dibine gömülürmüş). Daha sonra, asılan paralar 6 mayıs sabah erkenden geri toplanır. Evdeki her kişi için yedi fasulye ya da yedi nohut ekilir, gelebilecek kötülüklerin bunlara gelmesi dilenir.
En önemlisi de Hıdırellez günü, doğa ve insan sevgisinin önemidir. Çünkü Hızır ve İlyas, insanları, doğayı, iyiliği ve cömertliği seven, bereketin simgesi olan, kutsallıklarına inanılan dinsel varlıklardır.
Hıdırellez’de aşk dile gelir…
Anadolu’nun bazı yerlerinde gençler, o gün karşılıklı olarak birbirlerine mani söylerler..
Erkek Gökte yıldız bir sıra
Sarılmış mor mintana
Benim gibi kul gerek
Senin gibi sultana.
Kız Gökte yıldız bir sıra
Sırma ördüm mintana
Senin gibi er lazım
Benim gibi sultana
