Tarihi boyunca zengin bir kültürel yapıya sahip olan Lübnan’ın yemekleri de en az ruhu kadar derin… Aslında bizimle neredeyse aynı ürünleri kullanarak bizim hiç denemediğimiz mezeleri masasına koymayı başarmış. Elbette meze konusunda biz de dünyadan geri kalmıyoruz ama Lübnanlıların sihirli parmaklarından deneyeceğiniz meze çeşitlerini unutmak zor olacak.
Lübnan’a yolunuz düşmüşse orada Lübnan mezesi denemeden zaten dönmek mümkün olmayacak. Hatta o kadar fazla meze çeşidine maruz kalacaksınız ki hangisi hangisiydi bir yerden sonra karışacak. Lübnan’da ve özellikle başkent Beyrut’ta birbirinden meşhur yemekler ve mezeler tatmanız mümkün elbette. Yine de masaya oturduğunuzda aklınızda kalması için ben size 10 meze önerisinde bulunmak istiyorum. Bunların bazılarının adını zaten duyduğunuza eminim ama bir de benden dinleyin istedim.
1. HUMUS
Birinci sırada elbetteki humus var. “Amaaan humus” dediyseniz hemen lafınızı geri alın çünkü burada deneyeceğiniz humus bizimkinden biraz farklı olacak. Orta Doğu mutfağının simgesi haline gelen humus, Lübnan’ın da olmazsa olmazlarından. Aynı malzemelerle yapılıyor ancak sanırım malzemelerin lezzeti farklı olduğu için tadı da farklı oluyor.
2. TABULE
Ben bu mezeyi Türkiye’de de yedim ama orada deneyimlediğim gibi bir şeye asla benzemiyordu. Tabbule de Orta Doğu’nun en önde gelen simgesel lezzetlerinden biri. Yani Tabbule de mutlaka denemeniz gerekenler listesinde. İçindeki o taptaze yeşillikleri, bulgurunun cinsi, limonun rahiyası ve yıllardır gözü kapalı yapan ellerin lezzeti de bu sağlıklı salatanın tadını etkiliyor. En güzeli de bu meze, mevsim yeşilliklerine göre hazırlandığı için tadı mevsimsel zenginliklerle coşuyor.
3. BABAGANNUŞ (BABA GHANOUJ)
“Bize bilmediğimiz bir hikaye anlatmayacak mı bu kadın” diyor gibisiniz içinizden. Evet, bizde de bu mezeyi çok iyi yapan kişiler, yerler var AMA, ve yine “ama” burada denemek size bambaşka hisler kazandıracak. Babagannuş’u bu topraklarda yemeden bu mezenin ruhu ile tanışmış olmayacaksınız.
4. WARAK ENAB
Adı size başka geldiği için, “hıh sonunda bilmediğimiz bir hikaye anlatmaya başladı” diyorsunuz biliyorum ama isminin başkalığına inat görüntüsü bizim yaprak sarmamızdan farklı değil. AMA, ama ya tadı. 12 kişi oturduğumuz masada her deneyenden şöyle bir ses çıkmıştı, “hmmm, bu bizim sarmamız gibi değilll, hemen deneyin”. Ağzınıza ilk attığınız anda sizi ekşi bir lezzet karşılayacak ve derinlerden gelen baharatı, yumuşaklığı ve aşkı hissedeceksiniz.
5. LÜBNAN’IN İÇLİ KÖFTESİ KİBBEH
İşte bizim lezzetimize benzeyen bir diğer meze de Kibbeh. Öğütülmüş et, bulgur, soğan ve baharatın ustaca birleştirilmesiyle oluşan bir et yemeği olan Kibbeh, bizim içli köftemizden başka bir şey değil gibi görünüyor. Onlar içine genellikle çam fıstığı ve fındık eklenerek zenginleştiriyor. Kibbeh, Lübnan’ın et kültürünü en iyi yansıtan mezelerden biri. Bizimkinden farklı bir lezzet tadacağınıza emin olabilirsiniz ama hangisini tercih edersiniz buna emin olamıyorum. Eğer deneyen olursa yorumlarda fikrini iletirse çok sevinirim.
6. FALAFEL
Türkiye’de de oldukça tercih edilen bir lezzet olan ve en iyi yapan yeri bulmaya çalıştığımız falafelin anayurdu Lübnan, hikayenin bu kısmında “ormanların kralı” olarak anılmaya başlayabilir. Ben orada ilk defa falafeli tattıktan sonra burada çok iyi yapan bir mekana gittim. Ve bilin bakalım ne oldu, Beyrut’ta denediğimiz üzerine elbette asla çıkamadı. Sanırım orada yediğimden daha güzelini bulmak için yine Lübnan topraklarına dönmem lazım.
7. ŞAVURMA (SHAWARMA)
Bizim et dönerimiz gibi aslında. Aslında değil baya baya öyle. Lübnan’da iki farklı yerde yedim shawarmayı ve biri inanılmaz güzeldi. Ama bizim de dönerimizin iyi olduğu restoran ve kötü olduğu restoran arasında büyük fark oluyor. Bende gidince bunu da mutlaka denemelisiniz.
8. MÜTEBEL (MUTABAL)
Mütebel da; közlenmiş patlıcan, tahin, limon suyu, sarımsak, yoğurt, zeytinyağı ve tuz karışımıyla yapılan bir Orta Doğu mezesi. Üzerine nar ve kişnişi çok kullanıyorlar. Türkiye’de de mutlaka bir yerlerde benzer bir tat denediğinizi düşünüyor olabilirsiniz ama bayağı iyi yapıyorlar.
9. LABNE (LABNEH)
“Labneden de meze mi olur” diyecek gibi olduysanız kendinizi durdurun çünkü bu kremsi bir yoğurt gibi. Nasıl ki bizim soframızda da torba yoğurdunun yeri hep ayrıdır, onlar için de labne ayrı bir yerde. Bizim Türkiye’de denediklerimizden biraz farklı bir lezzetle buluşacaksınız çünkü bizdeki lezzet peynire daha yakınken onlarınki daha çok yoğurda yakın.
10. LÜBNAN USULÜ PATATES KIZARTMASI BATATA HARRA
Batata harra, patates, sarımsak, kırmızı biber ve kişnişin zeytin yağında kızartılmasıyla yapılan baharatlı bir Lübnan mezesi. Bizim masamıza yoğurdun üzerinde gelmişti ve döndükten sonra ben bu mezeyi çokça yapmaya başladım. Patates, Türk mutfağının da baş tacı biliyorsunuz ama biz bu sebzeyi mezelerimizde çok da kullanmıyoruz. Bunu deneyerek kendinize yeni bir kapı açacağınızdan emin olabilirsiniz.
Bu mezeler elbette ki Lübnan mezelerinin 20’de biri bile değil. Ama en büyük öneme sahip olan mezeler ve nereye giderseniz gidin mutlaka restoranın meze listesinde olan mezeler. Ayrıca bu ülkenin deniz ürünleri ve et ürünleri de çok başarılı. Çünkü yemeyi, içmeyi ve gece hayatını ne kadar sevdiklerini gidince daha yakından göreceksiniz.