Bazı ülkelere gittiğimizde hiç yabancılık çekmeden her şeye hemen alışıverir ve sanki evinizden uzaklaşmamışsınız gibi hissedersiniz. İspanya da sanırım bu ülkelerden birisi… İspanya’nın insanı da havası da mutfağı da bize öyle çok benziyor ki, orada İspanyolca konuşulduğunu unutup arka mahallemizde gezer gibi geziyoruz ülkeyi… Gezerken bazen yoruluyoruz, çoğunlukla da acıkıyoruz ve muhteşem yemek molaları veriyoruz.
Peki, ama bu molalarda neler yiyoruz? Sizin için güzel bir “Denenmesi gereken İspanyol lezzetleri listesi” hazırladık, göz atmaya ne dersiniz?
Ancak öncelikle şöyle bir bilgi vermeden konuya giremeyeceğim sanırım;
Size, kısaca “Menü del dia”dan bahsetmek istiyorum…
1939 yılında devletin başında olan Francesco, halkının öğle yemeklerini ihmal etmemeleri gerektiğini düşünmüş ve şöyle demiş: “Benim halkım mutlaka öğle yemeğini yiyecek”. Kulağa ne kadar saçma gelirse gelsin, diktatörlüğünü kullanarak halkı buna mecbur etmiş. Halkının öğle yemeklerini ihmal etmediğinden emin olmak istemiş ve hatta bir adım daha ileri giderek bunu kanun haline getirmiş. Kanunun adı ise “Menü del dia”…
Her lokanta ve kafede içerisinde her şey olan uygun fiyatlı öğle yemeği menüleri yaptırmış. İşten çıkanlar evlerine gidip zaman kaybetmesin, öğle yemeklerini az mesafede yesinler istemiş ve “Menü del Dia” denilen bir kanunla bunu herkese kabul ettirmiş.
Menu del dia sadece 13:00 -16:00 arasında restoranlarda ve lokantalarda çıkan bir menü. Menü listesinde olmadığı için fark etmeniz olası değil çünkü siz özellikle sormadıkça garson konu hakkında sizi bilgilendirmiyor. Menü Del Dia’daki yemekler her gün değişiyor. Önden başlangıç geliyor, arkasından güzel yerel bir ana yemek ve yanında şarap… En sonunda da tatlı ve kahve geliyor. Ayrı ayrı sipariş verdiğinizde epey tutacak olan bir menü yarı fiyatına, hatta belki de daha ucuza geliyor…
1. Gazpacho
Tabii ki listenin başında Gazpacho var. İspanya ile özdeşleşmiş bu çorbanın en iyisini tatmak istiyorsanız İspanya’nın özellikle Cordoba ve Sevilla bölgelerine doğru gitmeniz gerekecek. Kökenleri Endülüs’e dayanan Gazpacho, bu kadar yol yaptığınıza elbette ki değer ama siz yine de İspanya’nın herhangi bir şehrinde de bu lezzeti tadabilirsiniz… Restorana gittiğinizde çorbanızı tabakta mı yoksa bardakta mı içmek istediğinizi belirmeyi sakın unutmayın.
2. Tapas
İspanya denildiğinde bir anda tüm yemekler Tapas’ın önünde saygı duruşuna geçer… Tamam, biraz abartmış olabilirim ama tapas kadar muhteşem bir atıştırmalık her yerde bulamayabilirsiniz. Onlarca çeşidine rastlayabilir ve yüzlerce farklı restoranda bu lezzeti tadabilirsiniz.
Tapas aslında kelime anlamı olarak “meze, atıştırmalık” demek. Eskiden İspanyollar içkilerinin içine toz, sinek girmesin diye bardakların üzerine tabak koyarlarmış. Daha sonra bu tabakları, içkiye yakışan mezelerle doldurmaya başlamışlar. Bu tabaklara da tapas denilmiş. Türklerin de zamanla çok yakından tanıdığı tapaslar İspanya’nın birbirinden farklı bu güzel mezeleri emin olun denemeye değer.
3. Tortilla
Tortilla da İspanyol sahnesinin üçüncü adamı… Şatafatlı ismine karşılık aslında tam olarak soğanlı ve patatesli bir omlettir Tortilla… Ve ne gariptir ki kahvaltı olarak değil, ana yemek olarak servis edilir. Ama asıl can sıkıcı olan bu lezzeti büyük ihtimalle soğuk olarak tadacak olmanızdır.
4. Paella
Tam bir İspanyol lezzeti olan Paella, görüntüsüyle bile mest etmeye yetiyor… Pirinç ve safran hiç değişmeyen malzemelerindendir ancak onların dışında koyulan her malzeme bölgeden bölgeye değişebilir. En çok tercih edileni deniz ürünleri ile hazırlanan olsa da sebzeli, etli ve tavuklu olarak da hazırlanır.
5. Empedrat de Bacalao
Bizim piyazımızı andıran, kuru fasulye ve morina balığı ile servis ettikleri bu lezzeti soğuk olarak servis ediyorlar. Damak zevkimize uygun olan bu lezzeti de mutlaka İspanya’da denemelisiniz.
6. Fabada Asturiana
İspanya’nın Asturias bölgesinde hiç acele etmeden, kısık ateşte ağır ağır pişirilen Fabada Asturiana, zengin bir fasulye güveci olarak masanıza gelecek. Tanıdık olduğumuz bir tat gibi gelebilir ancak kısık ateşte saatlerce pişiyor olanın verdiği inanılmaz özgüveni daha ilk kaşıkta siz de fark edeceksiniz…
7. Mar i Muntanya
Mar i Muntanya kelime anlamı olarak “Deniz ve Dağ” demek… İsmi bile inanılmaz güzel geliyor kulağa… Denizin ve dağın aşkıyla ortaya çıkan bu yemek gerçekten şahane… Katalonya Bölgesinde ağır ateşte pişirilen Mar i Muntanya’nın içindeki tavuk ve lezzetli karidesler, sarımsaklı ve öğütülmüş bademli koyu bir beyaz şarap sosu ile birlikte servis ediliyor. Özellikle deniz ürünleri sevenlerin mutlaka denemesi gereken bir şezzet olduğu için Mari Muntanya da listemizde yer alıyor…
Bu kadar yemek yeter, şimdi de sıra tatlılara ve içeceklere… Burada yediğiniz tatlılar ve denediğiniz içecekler de sizin için unutulmaz olmalı. Bakalım İspanyolların tatlı ve içecek menüsünün favorileri arasından neler var?
8.Turron
İtalyanların Torrone’lerine aşırı benzeyen hatta belki de aynısı olan bu tatlının kaderi de bizim baklavamızınki gibi… İki ülkede de yapılıyor ama ikisinde de oldukça farklı tatlar ortaya çıkabiliyor. Tadı biraz helvayı andırdığı için Turron’a, İspanyol helvası diyebiliriz. Bademli olarak yapılan helvanın tam ismi ise, Turron de Alicante.
9.Churro
Churro, İspanyolların en meşhur tatlısı. Bizim halka tatlısının şeklini andırıyor. Aslında yapımı da benzerlik gösteriyor. Tek fark, onlar kızarttıktan sonra şerbete atmak yerine üzerine şeker döküyorlar ve çikolataya batırarak yiyorlar. Eğer tatlı olarak tüketmek istemiyorsanız, üzerine şeker serpmeden, peynir fondüsüne batırarak da tüketebilirsiniz.
10. Arroz Con Leche
Aslında sütlaç ile lezzet ikizidir diyebiliriz. İçinde süt ve pirinç bulunur, tarçın ile süslenir. Tam bir sütlaç gibi görünse de oraya kadar gitmişken bir de İspanyolların mutfağından bu lezzeti denemelisiniz.
11. Horchata
Bademi bol olan İspanya’nın bir başka bademli lezzeti de Horchata… Valencia Bölgesinde daha sık bulunan ve yer bademinden yapılan sütlü hafif bir içecek olan Horchata, yaz aylarında soğuk olarak tüketildiğinde içinizi oldukça ferahlatıyor…
12. Cava
Cava, İspanya’da özellikle Penedes Bölgesi üzümlerinden üretilen köpüklü beyaz şaraptır. İspanyolların geleneksel içkilerinden biridir. İspanyollar Cava’yı, özellikle tapasların ruh eşi olarak görürler. Aperatiflerle çok güzel yol arkadaşlığı yapan Cava, sizin de gönlünüzü fethedecek…
13. Sangria
İspanya denilince akla ilk gelen içecektir Sangria… Meyvelerden yapılan tatlı şarap Sangria, ülkemizde de meşhur olmaya başladı. İçinde kırmızı şarap, doğranmış meyveler ve az miktarda konyak bulunur. Olmazsa olmazı, soğuk olmasını sağlayan bol miktarda buzdur.
14. Tinto de Verano
Sangria ile lezzet ikizidir. Aynı Sangria gibi çok sevilen ve tercih edilen, yapımı ise daha kolay olan bir kokteyldir. Tinto de Verano, kırmızı şarap ile yapılır ve şaraba eşit ölçüde gazoz eklenir. Mutlaka bol buzla servis edilip, isteğe göre limon dilimleri de kokteyle eşlik eder.
İspanyol mutfağındaki peynirlerin adını anmadan konuyu kapatacağımı düşünmemişsinizdir umarım…
Genellikle keçi, inek ve marya sütünden yapılan biribirinden güzel peynirlerin arasında kaybolabilirsiniz. “Marya nedir?” dediğinizi duyar gibiyim… Marya, beş yaşından büyük veya damızlık dışı bırakılmış dişi koyun demektir. İspanyollar bu koyunların sütlerinden lezzetli peynirler yapıyorlar. Bu peynirleri merak eden var mı?
15. Cabrales
Cabrales, bir keçi peyniridir. Bize göre çok tuzlu ve yoğun bir peynir çeşidi olan Cabrales’in ot ekleyerek yapılanları da var. Tadını rokfor peynirine benzetebilirsiniz. Bu peynir kireçtaşı mağaralarında olgunlaştırılıp, küflendirilerek yapılır.
16. Mahon
Aynı bizim tulum peynirine benzeyen bir keçi peyniri çeşidi olan Mahon da İspanyolların en meşhur peynirleri arasında…
17. Queso Blanco
Mascarpone peynirine benzeyen yumuşak, pürüzsüz ve kabuğu sert olmayan bir peynir olmakla birlikte taze meyvelerle birlikte servis edilen Queso Blanco, şarapla şahane gider.
18. San Simon
Bu peynir armut şeklinde iplerle yüksek tavanlara bağlanır. Kaşkaval peynirine benzeyen yarı sert, bazen tütsülenen bir inek peyniri olan San Simon, İspanyol topraklarında mutlaka denenmeli…
Peki, bu kadar güzel yemeklerden, tatlılardan ve içeceklerden bahsettikten sonra başka bir soru daha gelmiyor mu akıllara: Tüm bunları nerede yiyeceğiz? İspanya’nın dört bir yanından gurme restoran isimleri ile yazımı sonlandırmak istiyorum…
BONUS: İSPANYA’NIN DÖRT BİR TARAFINDAN 12 RESTORAN
DSTAGE – Madrid: Aylar öncesinden rezervasyon yapmanız gerekse de, gurme bir restoran arıyorsanız buna değiyor… Sunumu ve orijinal lezzetleriyle sizi oldukça etkileyecek.
Los Montes de Galicia – Madrid: Öğle yemeği için de tercih edebileceğiniz bu restoran aşırı pahalı olmamakla birlikte servisi ve şarap listesiyle oldukça etkiliyor. Taze ve kaliteli bir yemek için bu restoran tercih edilebilir.
Uma – Barselona: Rezervasyon için aylar öncesinden çalışmalara başlamanız gerekse de burası mutlaka gitmeniz gereken yerlerin arasında… Tabii eğer şanslıysanız daha sonrasında da yer bulabilirsiniz; plansız bir seyahatse ve yolunuz Barselona’ya düşmüşse şansınızı mutlaka denemelisiniz. Deneysel yemekler ve güzel bir ortam için Uma’yı mutlaka tercih etmelisiniz.
Tast-Ller – Barselona: Burası adeta gizli bir cennet gibi… Servis, yemekler ve şaraplar olağanüstü… Burada bambaşka bir dünyanın içinde gibi hissedeceksiniz. Barselona’ya gitmişken Tast-Ller’a uğramadan olmaz.
Seu Xerea – Valencia: Merkezi konumuyla ulaşımı kolay olan Seu Xerea, yemekleri ve şaraplarıyla olukça başarılı. Bir öğle yemeği için bile olsa, önceden rezervasyonunuzu yaptırarak uğramalı ve muhteşem İspanyol yemeklerinin tadına bakmalısınız.
Civera Marisquerias – Valencia: Taze deniz ürünleri bulabileceğiniz şirin bir restoran burası… Burada, çok farklı lezzetler tadacak, güzel bir akşam geçireceksiniz…
Casa Manola Leon – Sevilla: Burayı görür görmez çok seveceksiniz çünkü gerçekten çok şirin ve etkileyici bir yer… Tabii sadece ambiyansı değil yemekleri de oldukça şahane. Sevilla’ya gidip de burada bir şeyler yemeden dönmek olmaz…
Estrellas de San Nicolas – Granada: Elhamra Sarayı’na karşı mükemmel bir yemek için rezervasyonunuzu önceden yaptırarak buraya mutlaka gelmelisiniz. Estrellas de San Nicolas’da yemek yemeden Granada’nın keyfi çıkmaz…
Amante – İbiza: Sadece yemek için değil tüm günü planlamak için de Amante oldukça başarılı bir adres… Denize girebilir, güneşlenebilir, gün içinde soğuk bir şeyler içebilir ve akşam olduğunda da mükemmel bir yemek deneyimi yaşayabilirsiniz. Ama önceden rezervasyon yaptırmayı sakın unutmayın…
Sa Brisa Gastrobar – İbiza: Burası, farklı yemekler yemek ve füzyon mutfağın kokusunu içinize çekmek için iyi bir adres. Sunum ve lezzetler sizi mest edecek…
El Tres – Malaga: Burada yemek yemek tam bir keyif… Porsiyonlar ve lezzetler oldukça başarılı.
Le Diner – Malaga: Şık bir restoranda yemek yemek için oldukça iyi bir adres. Atmosferiyle etkileyen Le Diner’de mutlaka bir yemek molası vermelisiniz ama bu molayı önceden planlamalı ve mutlaka rezervasyonunuzu önceden yaptırmalısınız.
